Εδώ υπάρχει αμφισβήτηση, αφύπνιση, διαδηλώσεις που δε σταμάτησαν ποτέ από τον Μάιο και ύστερα, υπάρχει πάλη... υπάρχει μία διαρκής τουρκική εξέγερση. Με όλα τα χαρακτηριστικά που μία εξέγερση έχει. Ένα απ’ αυτά είναι και η λεγόμενη «κυβερνητική κρίση».
Τα σκάνδαλα (που όπως φαίνεται είναι υπαρκτά) συζητιόταν και πριν το Γκεζί. Όλοι «τα ξέρανε», όλοι μιλούσαν γι’ αυτά και μάλιστα τα διακωμωδούσαν κιόλας! Βλέπετε η Τουρκία περνάει τη δική της εποχή της ευημερίας, το δικό της 2004... Και όλα αυτά ήταν περίπου αυτονόητα και αντικείμενα αστεϊσμού. Τώρα όμως δεν φαίνονται πια αστεία. Το Γκεζί τα άλλαξε σχεδόν όλα. Η καλοκαιρινή αυτή έκρηξη με τις διακυμάνσεις της είναι παρούσα όλους αυτούς τους μήνες, αφήνοντας το αποτύπωμα της σε όλες τις εκφάνσεις της τουρκικής δημόσιας ζωής. Δεν υπάρχουν πλέον πολλά τέτοια αυτονόητα.
«Η κοινωνία των πολιτών δε μπορεί να είναι στην υπηρεσία της κυβέρνησης» μου δήλωσε μια πρώην υποστηρίκτρια του AKP. «Εμείς δε στηρίξαμε τον Ερντογάν για να γίνει αυτό που έγινε» συνεχίζει. «Ακόμα και οι παραχωρήσεις του είναι παραχωρήσεις που κερδήθηκαν από τα κάτω» υποστηρίζει ένας αριστερός φίλος. «Δε μας χαρίστηκε τίποτα. Δεν αισθανόμαστε ευγνωμοσύνη. Ότι έχει γίνει είναι το αυτονόητο». Το Γκεζί άλλαξε τα αυτονόητα.
* «Εσύ δε θα μπορέσεις να αποφύγεις τα χημικά, εγώ θα τρέξω γρήγορα μαμά. Θα πάρω εγώ ψωμί». Η αυτονόητη έκφραση ενός 14χρονου προς τη μητέρα του στις 16 Ιουνίου 2013, μέρα βίαιων αστυνομικών επιθέσεων στους εξεγερμένους. Ήταν λέει οι τελευταίες λέξεις του Berkin Elvan στη μητέρα του λίγο πριν δολοφονηθεί από ευθεία βολή δακρυγόνου. Το αυτονόητο ήταν να γυρίσει σπίτι του. Αυτό ακριβώς το αυτονόητο σηματοδοτούν και τα καρβέλια ψωμί που άφησαν έξω από το σπίτι του οι διαδηλωτές που σήμερα κατά χιλιάδες τιμούν τη μνήμη του. Δε γύρισε... «Σιωπάς όταν τα παιδιά κοιμούνται όχι όταν πεθαίνουν» γράφουν σήμερα οι διαδηλωτές στα πανό τους. Άλλο ένα αυτονόητο σήμερα, μετά το Γκεζί.
Δεκέμβριος 2013. Ο ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος -αξιωματική αντιπολίτευση στην Τουρκία- ενημερώνεται απο τους γονείς του άτυχου Berkin για την πορεία της υγείας του γιού τους. (copyright, ziya Köseoğlu - CHP)
Από το μεγαλύτερο κομμάτι του τύπου αυτή η «κυβερνητική κρίση» αποδόθηκε σε έναν ισλαμικό εμφύλιο μεταξύ του για χρόνια υποστηρικτή της κυβέρνησης AKP αλλά και φημολογούμενο μέντορα του τούρκου πρωθυπουργού Φετουλάχ Γκιουλέν και του «μαθητή» του. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι σχέσεις των δύο έχουν διαρραγεί όμως ακόμα και για την εκδήλωση αυτού του «εμφυλίου» αφορμή ήταν το Γκεζί όταν το περασμένο καλοκαίρι ο Γκιουλέν άσκησε κριτική για την «υπέρμετρη άσκηση βίας» από την κυβέρνηση εναντίον των διαδηλωτών. Το Γκεζί ήταν βέβαια η αφορμή για την εκδήλωση της σύγκρουσης μεταξύ των δύο αυτών «στρατοπέδων». Ήταν όμως το Γκεζί η αιτία για αυτό που ζει η Τουρκία τους τελευταίους μήνες: Μία συνεχής διαδικασία κοινωνικής χειραφέτησης.
Σε συνεντεύξεις σχετικά με την τουρκική εξέγερση μου έχει ζητηθεί να προβλέψω που θα οδηγήσει αυτή. Θα τολμήσω για πρώτη φορά μία πρόβλεψη βλέποντας – ως ανθρωπολόγος πως θα μπορούσα άλλωστε αλλιώς - μέσα από τα μάτια των διαδηλωτών: Η πτώση του Ερντογάν είναι γι’ αυτούς, αυτή τη στιγμή ένα ακόμα αδιαπραγμάτευτο αυτονόητο.