Η έκθεση εξηγεί πως οι δημογραφικές αλλαγές και η αυξανόμενη μεσαία τάξη από τη μια πλευρά, καθώς και οι αναπόφευκτοι δημοσιονομικοί περιορισμοί από την άλλη, θα ασκήσουν πιέσεις σε κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο για να καταλήξουν σε ρεαλιστικές αλλά πολιτικά «αδύνατες» λύσεις για να προωθήσουν τις μεταρρυθμίσεις και να αναμορφώσουν τις διεθνείς σχέσεις. Ένα καλό παράδειγμα πολιτικής "αδυναμίας" είναι η οδύσσεια του ευρωπαϊκού Νότου και της διστακτικής αλλά επικής προσπάθειας της Ευρώπης να συντονιστεί στην μεταβαλλόμενη οικονομική πραγματικότητα. Στην περίπτωση διεθνών σχέσεων σε κατάσταση δυναμικής ισορροπίας, η Κίνα και η Ιαπωνία με τις εξαιρετικά εξωστρεφείς διπλωματίες τους (κυρίως στην Αφρική για να εξασφαλίσουν το εμπόριο πρώτων υλών), αποτελούν ένα πολύ καλό παράδειγμα της αστάθειας των τρομερά ανταγωνιστικών διεθνών σχέσεων.
Η ομάδα κινδύνων "Γενιά των Χαμένων" είναι μια μάλλον θλιβερή ιστορία. Αναφέρεται στη σημερινή γενιά των «ψηφιακών ιθαγενών», η οποία είναι γεμάτη φιλοδοξία να αλλάξει τον κόσμο (δόξα τω Θεώ ...!). Αλλά την ίδια στιγμή αισθάνονται μάλλον αποσυνδεδεμένοι από το παραδοσιακό πολιτικό κατεστημένο και ελλιπώς εφοδιασμένοι να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις μιας νέας παγκόσμιας τάξης πραγμάτων καθώς προέρχονται από παρωχημένα εκπαιδευτικά συστήματα. Το γεγονός τούτο αποτελεί μια απασφαλισμένη ωρολογιακή βόμβα. Οι πολιτικές ελίτ σε όλο τον κόσμο οφείλουν να τη λάβουν υπόψη τους ώστε να καταλήξουν σε αξιόπιστες πολιτικές, ανταποκρινόμες στις απαιτήσεις των νέων. Γιατί, από το Μαγκρέμπ της Βόρειας Αφρικής στην ψυχρή Ουκρανία, εκατομμύρια άνεργοι και σε ορισμένες περιπτώσεις αγράμματοι νεολαίοι βγαίνουν στους δρόμους είτε για να διαμαρτυρηθούν είτε για ν’ ανατρέψουν.
Τελευταία αλλά όχι λιγότερο σημαντική ενότητα παγκόσμιων κινδύνων, η «Ψηφιακή Αποσύνθεση», φέρει τη σφραγίδα του 21ου αιώνα για τις τεχνολογικές εξελίξεις που καλπάζουν άγρια και σε ορισμένες περιπτώσεις ανεξέλεγκτα. Τα τελευταία τριάντα χρόνια, το διαδίκτυο έχει γίνει μια μοναδική γεννήτρια οικονομικής ανάπτυξης και ευημερίας. Αλλά την ίδια στιγμή, σαν παράγοντας αλλαγής έχει προκάλεσει τεκτονικές μετατοπίσεις στη διεθνή κοινότητα. Ο κίνδυνος σε αυτή την περίπτωση είναι η απώλεια αξιοπιστίας του παγκόσμιου ιστότοπου. Πιο συγκεκριμένα, o κίνδυνος να πάψει το διαδίκτυο να είναι ένα αξιόπιστο μέσο επικοινωνίας και εμπορίου. Η υπόθεση Snowden ήταν ένα μεγάλο κάλεσμα αφύπνισης για όλους, ενάντια στις "σκοτεινές" και αφανείς δυναμεις του ψηφιακού κόσμου. Και όμως, αν κοιτάξουμε πίσω θα καταλήξουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι οι ψηφιακές προκλήσεις στον 21ο αιώνα αποτελούν πολύ καλό λόγο για περισσότερη ολοκλήρωση, όχι περισσότερο κατακερματισμό.
Το τοπίο των Παγκόσμιων Κινδύνων το 2014. Οι ερωτηθέντες κλήθηκαν να αξιολογήσουν την πιθανότητα
και τις επιπτώσεις των συγκεκριμένων κινδύνων σε μια κλίμακα από 1 έως 7. To 1 αντιπροσωπεύει
έναν κίνδυνο που δεν είναι πιθανό να συμβεί ή να έχει επιπτώσεις, και το 7 αντιπροσωπεύει τον κίνδυνο
με μεγάλες πιθανότητες να συμβεί και να έχει μαζικές και καταστροφικές επιπτώσεις.
(Πηγή: Global Risks Perception Survey 2013-2014).
Η έννοια του κίνδυνου, οποιαςδήποτε φύσεως, παρουσιάζει ιστορικά ορισμένες αντιληπτικές ιδιαιτερότητες. «Στη σφαίρα της λαϊκής φαντασίας παραδοσιακά συνδεόταν με χαρτοπαίκτες, αλεξιπτωτιστές κτλ.» (The Economist, 2014). Ωστόσο, μία προσεκτικότερη ματιά, οδηγεί στη συνειδητοποίηση του εκάστοτε κινδύνου είτε ως λεωφόρο προς το καινό και το ανεξερεύνητο (όπως π.χ. ο χρηματοοικονομικός κίνδυνος στην περίπτωση της Silicon valley), είτε ως μία Νέμεση (όπως π.χ. ο ιδεολογικοπολιτικός κίνδυνος στην περίπτωση του καθεστώτος της πρωήν Αν. Γερμανίας τ’ οποίο εντέλει κατέρρευσε...).
Ο γράφων έχει επιλέξει προ πολλού να εστιάσει την προσοχή του στον κίνδυνο ως λεωφόρο καινοτομίας... ενθυμούμενος πάντα τον Μαρκ Τουέιν: «Είκοσι χρόνια από τώρα θα είσαι πιο απογοητευμένος για τα πράγματα που δεν έκανες παρά για τα πράγματα που έκανες. Γι’ αυτό, λύσε τους κάβους. Σαλπάρισε μακριά από το σίγουρο λιμάνι. Εξερεύνησε, ονειρέψου, ανακάλυψε».
Αλλά στο μεταξύ..., καλή εβδομάδα!
Αναφορές
