Η συνέντευξη του 1975 που προφήτευσε το Brexit. Από τον κατευνασμό του Μονάχου στο δημοψήφισμα

26.06.2016
  • Γραμματοσειρά
    - +
    K2_DOUBLE_INCREASE_FONT_SIZE
Neville Chamberlain, Μόναχο 1938
Neville Chamberlain, Μόναχο 1938
Enoch Powell, ευφυής, νοσταλγός του βρετανικού αυτοκρατορικού παρελθόντος, άριστος γνώστης της ελληνικής και διακεκριμένος ήρωας του Β’ ΠΠ. Αν και απέρριπτε τον ρατσισμό έγινε διάσημος από την αμφιλεγόμενη και κατά πολλούς βρετανούς προφητική του ομιλία  «Ποτάμια αίματος» το 1968 εκφράζοντας φόβους μετατροπής της χώρας του σε μια πολυεθνική χώρα. Απαρνήθηκε το Συντηρητικό κόμμα που ανήκε λόγω της αρνητικής του στάσης στην ένταξη της χώρας του στην ΕΟΚ. Η συνέντευξή του στον δημοσιογράφο Robin Day το 1975 αποτελεί σταθμό στην μεταπολεμική βρετανική πολιτική για την διορατική του τοποθέτηση.

 

 

 

Στις 5 Ιουνίου του 1975 ο Enoch Powell ήταν καλεσμένος από τον γνωστό δημοσιογράφο Robin Day για να συζητήσουν για το τότε δημοψήφισμα παραμονής ή εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΟΚ. Οι ερωτήσεις και οι απαντήσεις είναι αποκαλυπτικές τόσο για την δημοσιογραφική ετοιμότητα του οικοδεσπότη όσο και για την προφητική και επιδέξια παρουσίαση των επιχειρημάτων του Πάουελ παρά το γεγονός ότι τα αποτελέσματα έδειχναν ότι η εκστρατεία για την παραμονή στην ΕΟΚ θριάμβευε.

 

Robin Day: Δεν είχε και  τόσο νόημα να συμβουλεύετε τον κόσμο να ψηφίσει το Εργατικό  κόμμα [Στους Εργατικούς υπήρξε ισχυρή τάση υπέρ της εξόδου από την ΕΟΚ] με κριτήριο την παραμονή ή την έξοδο από την Κοινή Αγορά, έτσι δεν είναι;

 

Enoch Powell: Πάντα ήμουν υπέρ να ξανανοίγει ένα θέμα τόσο σημαντικό όσο αυτό. Είχε ξαναανοίξει και τώρα έχουμε ένα προσωρινό αποτέλεσμα που μας οδηγεί στο επόμενο στάδιο.

 

Robin Day: Γιατί λέτε «προσωρινό αποτέλεσμα» και ποιο είναι το «επόμενο στάδιο»;

 

Enoch Powell: ..Εγώ απλά απαντάω στην επίσημη δήλωση της κυβέρνησης

 

Robin Day: Να την διαβάσω; “Η παραμονή μας θα εξαρτηθεί από τη συνεχιζόμενη σύμφωνη γνώμη του Κοινοβουλίου”

 

Enoch Powell: Ναι αυτό είναι το ένα. Δεδομένου ότι το Κοινοβούλιο θα πρέπει συνεχώς να επανεκλέγεται από το εκλογικό σώμα, τότε αυτό θα παραμένει μια συνεχής συζήτηση .

 

Robin Day: Ναι αλλά με συγχωρείτε κ. Πάουελ έχετε επιλέξει μια πρόταση από ένα συνολικό απόσπασμα που σχετίζεται με την συνταγματική θέση..

 

Enoch Powell: ..Ναι σωστά

 

Robin Day: ..και όχι με την πρακτική θέση διότι προτείνετε πως από τώρα και στο εξής, εσείς και όσοι μοιράζονται την αίσθησή σας, θα έπρεπε να συνεχίζουν έναν κοινοβουλευτικό αγώνα για να βγάλουν την Βρετανία [από την ΕΟΚ].

 

Enoch Powell: Μα, φυσικά. Είναι όπως τον Σεπτέμβριο του 1938. Τον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο του 1938 είμαι σίγουρος ότι αν ο Νέβιλ Τσάμπερλαιν είχε πάει στη χώρα θα την είχε σαρώσει για μια πράξη άρνησης. Ωστόσο οι ίδιοι άνθρωποι μέσα σε 12 μήνες, όταν είδαν τι κρυβόταν από πίσω, όταν αντιλήφθηκαν την πραγματικότητα, ξεσηκώθηκαν για να υπερασπιστούν την επιβίωση του έθνους. Και αυτό είναι που θα συμβεί.

 

 

 

Robin Day: Λέτε ότι πρόκειται για ένα είδος Μονάχου;

 

Enoch Powell: Ναι αυτό λέω

 

Robin Day: Το βλέπω

 

Enoch Powell: Φαίνεστε να εκπλήσσεστε

 

Robin Day: Και πότε βλέπετε να φτάνει το δικό μας 1940, όταν θα είμαστε μόνοι μας;

 

Enoch Powell: Λοιπόν ας πούμε πρώτα ότι βρισκόμαστε στο 1939 και αποφασίζουμε να πολεμήσουμε. Βλέπετε απλά δεν πιστεύω, αν και δεν παραπονιέμαι για τους υπέρμαχους της Κοινής Αγοράς, ότι άνθρωποι σαν τον Edward Heath και Peter Kirk είναι υπεράνω κριτικής ως προς το ότι έχουν καταστήσει σαφές ότι για να παραμείνουμε μέρος της Κοινής Αγοράς πρέπει να απεμπολήσουμε το εθνικό καθεστώς της Βρετανίας-λένε ότι το έθνος κράτος είναι παρωχημένο και πρέπει αυτό να το αναγνωρίσουμε.

 

Robin Day: Ποιος πρόκειται να σας υποστηρίξει σε αυτό τον συνεχή κοινοβουλευτικό αγώνα σας για να βγάλετε την Βρετανία έξω από την Κοινή Αγορά κύριε Πάουελ;

 

Enoch Powell: Λοιπόν, καθώς κάθε εβδομάδα η Βουλή των Κοινοτήτων θα πρέπει να συζητάει τις συνέπειες της συμμετοχής στην Κοινή Αγορά θα φιλτράρει, όπως τείνει να γίνει, στα πλαίσια όλο και ευρύτερων περιοχών, όπως σωστά είπαν άνθρωποι όπως ο Edward Heath ότι αυτό πράγματι σημαίνει ότι αυτές θα γίνουν επαρχίες ενός καινούργιου κράτους. Τώρα δεν πιστεύω πως όταν αυτό πραγματοποιηθεί θα υπάρξει συναίνεση.

 

Robin Day: Σας θυμάμαι δύο ή τρία χρόνια πριν κατά την διάρκεια συνεδρίου του Συντηρητικού κόμματος στο Μπράιτον, όταν ήσασταν ακόμα στο κόμμα, να προβλέπετε με μεγάλη σιγουριά ότι αυτή η χώρα δεν θα βαδίσει προς την Κοινή Αγορά. Μπορώ να υπαινιχθώ ότι όσο η σημερινή σας πρόβλεψη θα είναι τόσο σωστή όσο ήταν και τότε;

 

Enoch Powell: Έχετε δύο γεγονότα, αν μου επιτρέπετε, κάπως μπερδεμένα. Το ένα ήταν το συνέδριο του Συντηρητικού κόμματος όπου είπα ότι δεν θα συναινούσα ποτέ σε ένα Νόμο Άρνησης (act of Abnegation)που θα εφαρμοζόταν όταν η Βρετανία θα εντασσόταν στην Κοινή Αγορά. Το άλλο είναι μια συνάντηση στο East Ham το Σεπτέμβριο του 1971 όταν είπα ότι αυτό δεν θα συμβεί. Είμαι ακόμα πεπεισμένος ότι δεν θα συμβεί. Είμαι πεπεισμένος ότι ο λαός αυτής της χώρας δεν μπορεί να απορροφηθεί στα πλαίσια ενός Ευρωπαϊκού κράτους.

 

Robin Day: Μα είπατε ότι δεν θα μπαίναμε στην Κοινή Αγορά και μπήκαμε, οπότε δεν είσαστε εξίσου λάθος τώρα όσο ήσασταν τότε;

 

Enoch Powell: Όχι κύριε, ο βρετανικός λαός δεν το θέλει διότι δεν έχει ακόμα καταφέρει να σταθμίσει τις επιπτώσεις της ένταξης στην Κοινή Αγορά. Συνεχίζει να πιστεύει ότι θα είναι [παραμείνει] ένα έθνος μετά την ένταξη. [Ο Βρετανικός λαός] έχει ακόμα την εντύπωση ότι θα κυβερνά, θα φορολογεί και θα νομοθετεί για τον εαυτό του. Κάνει λάθος. Δεν φταίνε πολλοί υπέρμαχοι της ΕΟΚ που κάνουν λάθος, αλλά αυτό είναι το θέμα, [γι' αυτό] δεν είμαι διατεθειμένος να ρίξω όλο το φταίξιμο πάνω τους. Αλλά θα μάθουν.

 

 

Θυμίζουμε ότι περίπου δύο δεκαετίες μετά την συνέντευξη του Powell, η υπέρμαχος της παραμονής στην ΕΟΚ το 1975 Μάργκαρετ Θάτσερ θα υποστήριζε ομάδα Συντηρητικών βουλευτών που εναντιωνόταν στη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Στις 23 Ιουνίου 2016, 41 χρόνια μετά το debate οι Βρετανοί έδωσαν την κατ’ ευφημισμό δεύτερη "Μάχη της Αγγλίας" εναντίον της παραμονής της χώρας τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση επαληθεύοντας τις προγνώσεις του συντηρητικού Βρετανού πολιτικού. Το μεγαλύτερο τμήμα του Βρετανικού λαού απογοητευμένο από τις Βρυξέλλες αποφάσισε να βγει η χώρα του από την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς μάλιστα να έχει υποστεί τις συνέπειες του ευρώ και του Συμφώνου Σταθερότητας. Ακόμα και αν κέρδιζε η παραμονή στις 23 Ιουνίου τα λόγια του Πάουελ δείχνουν ότι η Βρετανία δεν θα υποτασσόταν στις πολιτικές των Βρυξελλών και αυτό θα δυσχέραινε και πάλι την κατευθυνόμενη γραφειοκρατικά ομοσπονδοποίηση.

 

Ο Πάουελ παραμένει μια αμφιλεγόμενη πολιτική προσωπικότητα στη Γηραιά Αλβιόνα αλλά σίγουρα μπορεί να αισθάνεται μετά θάνατον δικαιωμένος ως προς τις  προβλέψεις του. Αυτό που συγκρατούμε εδώ είναι ότι ο Enoch Powell θα παραμείνει σύμβολο που θα θυμίζει, σε όσους γραφειοκράτες της Ε.Ε. γνωρίζουν ιστορία, πως ότι δεν λύνεται μπορεί και κόβεται και ίσως αυτό να αποτελεί μια τελευταία ελπίδα για τους λαούς που παραμένουν (ακόμα) στην Ε.Ε.

 

 

 

Δώστε το σχόλιο σας ...